10 cze

Pytanie o zaszczepienie przeciwko COVID-19 a przepisy RODO

Na wstępie tego wpisu muszę zazanczyć, że przepisy dotyczące zapobiegania i zwalczania choroby COIVD-19 zmieniają się na tyle dynamicznie, że w momencie czytania przez Ciebie tego wpisu pewne rzeczy mogły ulec zmianie (np. limity osób, obowiązek noszenia masek). Zatem sięgnj do przepisów, które przywołuję, aby upewnić się jaki jest stan faktyczny, na dzień gdy chcesz podjąć jakieś działanie.

Omówię temat pytania o zaszczepienie przeciwko COVID-19 w kontekście relacji pracodawca – pracownik, a także organizator przedstawienia artystycznego – uczestnik. Zacznę od tego, że szczepienie przeciwko COVID-19 jest szczepieniem ochronnym i w tym momencie nieobowiązkowym. Nie stanowi warunku podjęcia pracy, czy udziału w jakimś wydarzeniu. Zatem co do zasady nie ma podstawy o uzyskiwanie od osoby, której dane dotyczą informacji o tym, czy przeszła szczepienie, czy nie. Jedakże w pewnych okolicznościach, opierając się na obowiązujących przepisach prawa, będzie przysługiwać uprawnienie do uzyskania tej informacji. Przepisy prawa, które są dla Was punktem wyjścia w tym zakresie to:

  • ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2008 nr 234 poz. 1570 ze zm.);
  • przepisy wykonawcze do tejże ustawy, w tym momencie będę przywoływać rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2021 poz. 861) ze zmianami do tego rozporządzenia.

Koniecznie sprawdźcie aktualną treść przepisów wykonawyczych do wskazanej ustawy w momencie w zakresie aktualnych ograniczeń związanych z COVID-19. Przechodząc do konkretów:

Pracodawca

  • W większym zakładzie pracy może przeprowadzić anonimowe ankiety dotyczące stanu zaszczepienia personelu, z zastrzeżeniem że udzielenie odpowiedzi jest dobrowolne;
  • Może przyznać płatny dzień wolny osobom w dniu szczepienia pracownika, na podstawie jego oświadczenia o przyjęciu w tym dniu szczepionki.
Read More
11 maj

Czy w skardze do Prezesa UODO mogę żażądać nałożenie na administratora kary pieniężnej?

Często piszecie do mnie w sprawie ukarania administratora za niezgodne z przepisami przetwarzanie Waszych danych, np. wysyła informacje handlowe bez zgody. Pytacie, czy można prosić Prezesa UODO, aby nałożył na tego administratora karę pieniężną? Jeżeli tak to w jaki sposób?

Co prawda bardzo dużo osób, które składają skargi do Prezesa UODO prosi o nałożenie kary administracyjnej pieniężnej, jednakże Prezes UODO nie może tego żądania zrealizować. Wynika to z faktu, że nie jest jedno z uprawnień osoby której dotyczą, z którego może skorzystać na mocy przepisów RODO. Oznacza to, że jeżeli poprosisz o ukaranie administratora, to nie będzie miało to wpływu na decyzję organu.

Read More
26 kwi

Organizowanie szkoleń a RODO

Wielu moich klientów prowadzi szkolenia. Zresztą sama to robię, bardzo intensywnie, bo naprawdę lubię kontakt z ludźmi. Wbrew pozorom zorganizowanie szkolenia, to naprawdę ciężka praca po stronie organizatora. Podzielę się z Wami moim doświadczeniami, a także radami w zakresie przeprowadzenia szkolenia zgodnie z RODO.

Po pierwsze i najważniejsze – pamiętaj, że z uczestnikiem szkolenia zawierasz umowę. Jeżeli zgłasza on swój udział w Twoim szkoleniu, musi zaakceptować warunki udziału, w tym warunki płatności oraz wymagania techniczne. Jako organizator realizujesz na jego rzecz świadczenie, zgodne z przedstawionymi warunkami. Wobec tego dochodzi do zawarcia pomiędzy organizatorem a uczestnikiem umowy na szkolenie. Jest zatem spełniony warunek legalizujący przetwarzanie danych uczestnika, w zakresie niezbędnym do udziału w szkoleniu, zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. b RODO. A mimo tego wielu organizatorów szkoleń woli prosić uczestnika o zgodę na przetwarzanie jego danych 🙁 Czy to ma sens? Moim zdaniem żadnego, a zgoda w takim wypadku jest szkodliwa. Przecież jeżeli proszę kogoś o zgodę, to wkracza mi cały arsenał praw wynikających z przepisów RODO, z wycofaniem zgody na czele. Zrealizowanie żądania wycofania zgody może okazać się niemożliwe, a brak realizacji żądania uczestnik może zgłosić do UODO. Jak bardzo problematyczna jest zgoda uzyskiwana wtedy, gdy nie jest potrzebna, przekonał się grecki PWC, który postanowił prosić pracowników o zgodę na przetwarzanie ich danych do celów związanych z zatrudnieniem (!). Po zakończeniu pracy, byli pracownicy cofali wyrażoną zgodę, a ich były pracodawca odmawiał zrealizowania żądania, bo przepisy prawa pracy wymagały od niego dalszego przetwarzania. Byli pracownicy postanowili złożyć skargę do greckiego organu nadzorczego, który ukarał spółkę PWC karą w wysokości 150 tys. Euro (https://rodoinspektor.eu/2019/07/31/wpis9/). Żartów nie ma.

Read More
12 kwi

Czy mogę pracować na etacie i dorabiać sobie, jako inspektor ochrony danych?

Pytanie od mojego czytelnika: Czy jest możliwe bycie etatowym pracownikiem i dorabianie poza pracą, jako inspektor ochrony danych osobowych w innych firmach?

Szczerze? Będzie to bardzo trudne, ponieważ jeżeli jesteś na etacie, zwłaszcza jeżeli to jest pełny etat, nie wiem kiedy znajdziesz czas na to, aby być inspektorem. W końcu IOD musi być dostępny, szczególnie gdyby było naruszenie. W takim wypadku trzeba być w stanie pomóc administratorowi i być gotowym na to, że on będzie zestrestowany i oczekiwał wsparcia od razu. Warto także pamiętać o tym, że w przypadku kontroli przetwarzania danych u administratora z urzędu ochrony danych osobowych, Twoja obecność może być niezbędna.

Read More
25 mar

Pytanie: Czy od mogę uzyskać oświadczenie dotyczące kontaktu z osobą zakażoną?

Otrzymałam pytanie: W związku z różnymi ograniczeniami podczas stanu epidemii, pojawiają się pytania dotyczące sposobów zapewniania bezpieczeństwa pracy stacjonarnej. W szczególności pytania osób, które mają wchodzić do biura o ich stan zdrowia lub kontakt w ostatnim czasie z osobami, które są chore.

Przyznam szczerze, że takie wątpliwości są jak najbardziej uzasadnione, ponieważ trudno tutaj znaleźć podstawę, która pozwalałaby na gromadzenie takiej informacji. Po pierwsze jest to informacja o stanie zdrowia. Nie zawsze dostajemy ją wprost, jednakże uzyskujemy to oświadczenie właśnie w celu oceny stanu zdrowia składającego oświadczenie, czyli tego czy potencjalnie, może być zarażony koronawirusem. Jeżeli mówimy o informacji o stanie zdrowia to wkracza z całą stanowczością art. 9 RODO, zgodnie z którym przetwarzanie takich danych jest zakazane z wyłączeniem warunków legalizujących wskazanych w ustępie drugim. Warto do niego czasami zerknąć, aby sprawdzić możliwości legalnego przetwarzania tego typu informacji.

Wśród przesłanek legalizujących przetwarzanie informacji o stanie zdrowia, jest w szczególności oparcie przetwarzania na przepisach powszechnie obowiązującego prawa. Na dzień dzisiejszy może to być indywidualna decyzja uprawnionego organu (w zależności od rodzaju podmiotu będzie to decyzja administracyjna wojewody, ministra zdrowia lub premiera) albo indywidualna decyzja sanepidu. Możliwość wydania takiej decyzji wynika ze spec ustawy covidowej, a także znowelizowanej ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Read More
16 mar

Szkolenie: Raport z zapewniania dostępności krok po kroku

Już tylko dwa tygodnie zostały do przekazania przez podmioty publiczne pierwszego raportu z zapewniania dostępności, jest to więc ostatni moment na przegląd tego co zostało i musi zostać zrobione. Zapewnianianie dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami w podmitoach publicznych to wyzwanie, ale postaram się przybliżyć dobre pomysły i praktyczne rozwiązania. Wiecie, że jestem praktykiem i chcę poprzez to szkolenie przekazać praktyczną wiedzę w zakresie tego, jak skutecznie wdrożyć dostępność w instytucji kultury.

Podczas szkolenia opowiem o rozwiązaniach, które dużo dają, a wymagają jedynie pracy ludzkiej lub minimalnych nakładów pieniężnych. Pokażę przykłady rozwiązań zwiększających dostępność komunikacyjno-informacyjną i jakie możemy zastosować racjonalne lub alternatywne rozwiązania, aby uzyskać zgodność z przepisami. Przejdę także krok po kroku przez raport dotyczący zapewniania dostępności.

Read More
10 mar

Pytanie: Czy analizę ryzyka należy przeprowadzać ogólnie dla całego systemu ochrony danych, czy lepiej dla poszczególnych czynności na danych?

Kolejne pytanie z cyklu analizy ryzyka, dotycząca tego, czy należy analizę ryzyka przeprowadzać dla całego systemu ochrony danych osobowych w naszej organizacji czy dla poszczególnych procesów przetwarzania. W zasadzie prepisy nie narzucają tutaj konkretnych wymagań na adminstratora. Z zastrzeżeniem, że jego obowiązkiem jest „regularne” testowanie zastosowanych środków technicznycz oraz organizacyjnych.

Możecie zatem właściwie zrobić jak chcecie, chociaż jeżeli się już za to zabierzecie (myślę że to pytanie zadał ktoś kto nie robił nigdy analizy), to okaże się że w zasadzie dla całego systemu ochrony danych osobowych nie da się zrobić analizy za „jedynym zamachem”. W zasadzie musiałaby to być organizacja/firma/działalność w której nie ma wielu procesów przetwarzania lub są bardzo proste, np. przetwarzanie tylko w formie papierowej.

Read More
03 mar

Czy jeżeli strona ma różne wersje językowe, to klauzule informacyjne także muszą być w tych językach?

Coraz częściej spotykam się z tym, że strona internetowa firmy jest dostępna w wielu wersjach językowych, ale regulaminy korzystania, polityki prywatności (w tym klauzule informacyjne) są jedynie w języku angielskim. Wielu polskich przedsiębiorców na podobnej zasadzie ma przetłumaczone jedynie najważniejsze informacje o stronie, a nie jej pełną treść. Powstaje pytanie, czy takie działanie może stanowić naurszenie przepisów RODO?

Read More
17 lut

Jak sprawdzać pracownika w rejestrze przestępców seksualnych

Zauważyłam, że ten temat jest bardzo, bardzo rzadko poruszany na szkoleniach dotyczących ochrony danych osobowych, ale gdy już dochodzi do jego omawiania, okazuje się bardzo trudny. W związku z tym podzielę się z Wami moją wiedzą i doświadczeniem.

Ale o co chodzi?

W 2016 roku weszła w życie ustawa o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, której celem jest weryfikowanie przeszłości osób dopuszczonych do pracy lub opieki nad dziećmi. W związku z ustawą został utworzony rejestr publiczny oraz rejest z ograniczonym dostępem dotyczące przestępców seksualnych. W rejestrze publicznym są ujawnione dane (ze zdjęciami) osób, które dokonały „wyższej rangi” przestępstw seksualnych, w niepublicznym są wszystkie osoby, które trafiły do rejestru.

Kto musi sprawdzać swoich pracowników w rejestrze?

Zgodnie z art. 21 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym każdy kto dopuszcza swoich pracowników, współpracowników, stażystów, wolontariuszy, itp. do pracy lub działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi.

Zatem dotyczy to zarówno pracodawców, jak i zleceniodawców, czy fundacje lub stowarzyszenia, korzystające jedynie ze wsparcia wolontariuszy. Nie ma znaczenia forma współpracy z osobą dopuszczoną do konaktu z dziećmi.

Czy potrzebuję zgodę na sprawdzenie?

Read More
12 lut

Deklaracja dostępności krok po kroku

Od pewnego czasu poza ochroną danych osobowych zajmuję się także kwestią zapewniania dostęności w podmiotach publicznych. Zaczęło się od potrzeby wsparcia przyjaciół z zaprzyjaźnionych instytucji kultury, ale ja nie lubię robić niczego na pół gwizdka, więc powoli staje się to moim kolejnymy „konikiem”.

Jednym z największych problemów jakie mają moi znajomi jest wykonanie Deklaracji dostępności. Zaczynając od tego co powinna zawierać, a kończąć na tym, gdzie ją zamieścić.

Dawne Minsterstwo Cyfryzacji opublikowało instrukcję tworzenia deklaracji dostępności, która jest dostępna tutaj. Wydawałoby się, że to załatwi sprawę, ale prawda jest taka, że stworzenie deklaracji wymaga wiedzy w zakresie stosowania zarówno ustawy o zapewnianiu dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami, jak i wiedzy „informatycznej”, gdyż obowiązkowymi elementami deklaracji są informacje umieszczane w metadanych strony internetowej. No właśnie, czyli deklaracja musi być stroną, a nie plikiem. W dodatku stworzoną zgodnie z opublikowanym standardem. A nie każdy radzi sobie z HTML…

Read More