Czy w jednostce wojskowej obowiązuje ochrona danych osobowych?
Ustawa o obronie ojczyzny wyłącza stosowanie przepisów RODO, w zakresie odnoszącym się do działań na rzecz obronności. W praktyce często słyszę, że w wojsku ochrona danych osobowych nie obowiązuje, skoro jest wyłączone spod przepisów RODO. I jest to całkowicie mylne stwierdzenie, które prowadzi jedynie do wniosku, że osoby, które tak twierdzą, kompletnie nie znają przepisów pod rygorami, których muszą działać.
Oczywiście, że mamy przepisy szczególne, które wyłączają stosowanie RODO. Odnosi się to w szczególności do przetwarzania danych osobowych na potrzeby zapobiegania i zwalczania przestępczości, ochrony informacji niejawnych, czy przetwarzania danych przez sądy. W każdym z tych przypadków wyłączenie stosowania przepisów RODO, oznacza jedynie, że zasady ochrony tych danych regulują przepisy szczególne. Świetnym przykładem są informacje niejawne, które z oczywistych względów nie mogą podlegać przepisom RODO, ale jednocześnie można stwierdzić, że ich ochrona jest o wiele bardziej rygorystyczna, niż danych osobowych. A zasady tej ochrony wynikają z ustawy o ochronie informacji niejawnych. Czyli przepis szczególny w tym wypadku wyłączył stosowanie RODO, ustanawiając własne zasady ochrony danych osobowych.
W jednostkach wojskowych oraz wojskowych oddziałach gospodarczych (WOG) większość danych osobowych nie podlega przepisom RODO. Wyłączenie wynika z ustawy o obronie ojczyzny, która podobnie jak ustawa o ochronie infomacji niejawnych reguluje kwestie przetwarzania danych osobowych w tych celach. W ustawie wskazano podmioty odpowiedzialne za gromadzenie i ochronę tych danych (nie używałabym określenia administratorzy, skoro pojęcie wywodzimy z RODO). Ustawa o obronie ojczyzny reguluje jakie dane w jakich celach powinny być przetwarzane, tym samym ustanawiając zasady ich gromadzenia i przetwarzania we wszystkich rejestrach. Ustanawia też zasady udostępniania danych osobowych oraz obowiązek zachowania danych w tajemnicy. Wniosek jest taki, że w jednostkach wojskowych oraz WOG przetwarza się bardzo dużo danych osobowych i należy do tego przetwarzania stosować rygory ustawy o obronie ojczyzny.
Moim zdaniem w tych podmiotach powinnien być wyznaczony inspektor, który odpowiada za monitorowanie zgodności przetwarzania z ustawą.
Oczywiście w jednostkach wojskowych oraz WOG, są też dane osobowe, których przetwarzanie podlega rygorom przepisów RODO, np. dane pracowników cywilnych, zatrudnianych na umowę o pracę, dane zleceniobiorców, czy dane przetwarzane na potrzeby ZFŚS. Trzeba zatem rozróżnić rodzaje i kategorie danych przetwarzanych w wojsku, aby móc zapewnić ich skuteczną i właściwą ochronę.
Dla przykładu:
- Monitoring wizyjny, czy ewidencję wejść należy uznać za działania podlegające rygorom ustawy o obronie ojczyzny, gdyż służą wprost do zapewnenia właściwej ochrony w jednostkach, a nie realizowaniu obowiązków pracodawcy.
- Wobec osób, których dane przetwarza się z wyłączeniem przepisów RODO, nie będą realizowane obowiązki informacyjne.
- WOG są tworzone na potrzeby wspierania administracyjnego oraz organizacyjnego jednostek wojskowych, tym samym wszystkie działania realizowane w celach powiązanych z obronnością, będą wyłączone spod rygorów RODO. W tym zakresie nie można zatem mówić o żadych umowach powierzenia, czy współadministrowaniu, gdyż w ogóle te pojęcia nie mają zastosowania.
- Jeśli WOG wspiera jednostkę w kwestiach kadrowych dotyczących pracowników cywilnych, ZFŚS, itp do takich działań będą miały już zastosowanie przepisy RODO. Niezbędne będzie zatem zarówno powierzenie danych, jak i wypełnienie obowiązków informacyjnych z RODO.
Autorką tekstu jest Sylwia Czub-Kiełczewska, specjalista ds. ochrony danych osobowych oraz certyfikowany audytor wewnętrzny ISO 27001
Spodobał Ci się ten wpis? Masz jeszcze jakieś pytania? A może potrzebujesz pomocy przy danych osobowych? Pomogłam już wielu, pomogę i Tobie! Napisz do mnie
Zapraszam na moje (bardzo praktyczne i konkretne) szkolenia!
We wpisie wykorzystano zdjęcie z serwisu Pixabay.com.
